Ново правило во Швајцарија – крај на слободниот избор?
Швајцарскиот парламент на 13 март 2025 донесе одлука што може да го промени начинот на кој пациентите ја добиваат здравствената заштита. Според предлогот усвоен од Националниот совет, осигурителните компании во иднина би можеле да одлучуваат кои лекари и специјалисти ќе бидат покриени од задолжителното здравствено осигурување (KVG/LaMal). Ова значи дека традиционалното право на Швајцарците слободно да го избираат својот лекар би можело да биде ограничено. Наместо пациентите да одлучуваат, осигурителите би имале моќ да составуваат листа на одобрени здравствени работници, а услугите од други лекари нема да бидат рефундирани.
Зошто се менува системот?
Идејата зад оваа мерка, предложена од пратеникот Петер Хеглин од Централната партија, е да се намалат трошоците за здравство и да се намалат сметките за осигурување. Швајцарија е позната по високите здравствени трошоци, а парламентот смета дека ограничувањето на изборот ќе ја зголеми ефикасноста. Сепак, критериумите за тоа кои лекари ќе бидат „одобрени“ сè уште не се јасни, што предизвикува загриженост кај граѓаните и дел од политичарите. Досега, системот дозволуваше секој пациент да избере лекар според свои потреби, за разлика од земји каде пациентите се врзани за локални „реонски“ доктори.
Реакции: Поддршка или бунт?
Одлуката помина со 113 гласа „за“ наспроти 72 „против“ и шест воздржани, но предизвика поделени мислења. Противниците, како пратеничката Брижит Крота од Социјалдемократската партија, предупредуваат дека ова ќе им даде „апсолутна моќ“ на осигурителите над здравствениот систем. Женевскиот советник Пјер Моде смета дека мерката е „нож во грб“ за пациентите и јавното здравје. Министерката за здравство Елизабет Бом-Шнајдер, исто така, се спротивстави, нагласувајќи дека пациентите ќе мораат постојано да проверуваат дали нивниот лекар е на „правилната листа“ за да добијат рефундација.
Што значи ова за пациентите?
Ако вашиот семеен лекар или специјалист не е на листата на осигурителот, можеби ќе треба да го смените – дури и ако со него сте задоволни. За новодојдените во Швајцарија, изборот на лекар во нивната област ќе биде ограничен на оние што ги одобрува осигурувањето. Ова може да ги зголеми листите на чекање и времето за закажување, особено затоа што Швајцарија моментално има релативно кратко чекање за специјалисти – само 23% чекаат повеќе од еден месец, според OECD, во споредба со 61% во Норвешка.
Иднината на здравството во Швајцарија
Иако предлогот е усвоен, конечната имплементација ќе потрае. Советот на федерацијата треба да подготви измена на Законот за здравствено осигурување (LAMal), а јавноста сигурно ќе има што да каже. Дали ова е чекор кон поевтина здравствена заштита или закана за слободата на пациентите? Многумина стравуваат дека ограничувањето ќе го наруши квалитетот и пристапот до услугите. Што мислиш ти – дали осигурителите треба да одлучуваат наместо нас? Кажи ни во коментари!
#Швајцарија #Здравство #Имиграција #ПравоНаИзбор