ПРЕСВРТ ВО ШВАЈЦАРИЈА: ЖЕНИТЕ ПРЕД ВОЕНА ОБВРСКА?

Швајцарија, земја позната по својата неутралност и директна демократија, би можела да направи историски чекор: воведување задолжителна воена служба и за жените. Според извештајот на Swissinfo од 2 април 2025 година, Комитетот за безбедносна политика на Сенатот размислува за радикална промена во системот на регрутација. Ова доаѓа по отфрлањето на иницијативата „За Швајцарија што се ангажира“ од страна на Долниот дом, но сега се разгледува директен контрапредлог кој би можел да ги изедначи обврските на мажите и жените. Еве што треба да знаете за оваа потенцијална револуција!

ЗАДОЛЖИТЕЛНА СЛУЖБА: КРАЈ НА МАШКАТА ЕКСКЛУЗИВНОСТ?

Во моментов, само мажите во Швајцарија се обврзани да служат војска, додека жените можат доброволно да се приклучат. Но, Комитетот за безбедносна политика предлага промена: задолжителна служба за сите млади луѓе, без разлика на пол. Ова би можело да вклучува воена служба, цивилна заштита или други форми на ангажман во заедницата. Иницијативата од октомври 2023 година бараше младите да придонесуваат за општеството и животната средина, но беше отфрлена без алтернатива. Сега, сенаторите сакаат да го оживеат концептот со конкретен план.

ЖЕНИ ВО УНИФОРМА: ПОТЕНЦИЈАЛ ЗА ПРОМЕНА

Бројот на жени во швајцарската армија расте – во 2022 година достигна 1.778, што е зголемување од 18,5% за една година. Сепак, тие сочинуваат само 1,4% од вооружените сили. Задолжителната служба би можела драматично да го зголеми овој процент, следејќи го примерот на Норвешка, каде родово неутралната регрутација функционира од 2015 година. Швајцарската влада веќе разгледува опции за реформа, а јавноста покажува поддршка – 67% од испитаниците во анкета од 2021 година се за задолжителна служба за двата пола.

ПРЕДИЗВИЦИ И ДЕБАТА: ШТО Е НА КОЦКА?

Идејата не е без контроверзии. Малцинство во комитетот смета дека владата треба прво да ги разгледа сите опции до крајот на 2027 година, пред парламентот да одлучи. Прашањето за финансиска компензација, како и за данокот за оние што ја избегнуваат службата, останува отворено. Дополнително, секоја промена ќе мора да помине на референдум, каде исходот ќе зависи од социјалните промени и безбедносната ситуација во светот. Војната во Украина дополнително ја вжештува дебатата за потребата од силна одбрана.

ШВАЈЦАРИЈА ПРЕД ПРЕСВРТ

Дали Швајцарија ќе стане следната земја со родово неутрална регрутација? Одлуката може да го редефинира швајцарскиот идентитет и да ја зајакне нејзината одбрана во несигурни времиња. Споделете го ова и кажете го вашето мислење – дали жените треба да служат задолжително?